Каля сямідзесяці гадоў гучаў ў беларускай паэзіі голас Максіма Танка.
Паэт пакінуў нашчадкам вялікую, мудрую, павучальную спадчыну, творчыя
абсягі якой надзвычай шырокія. Але «песня песняў» паэта — пра радзіму,
якая ўвайшла ў творчасць з першых яго радкоў. Ствараючы вобраз радзімы,
Максім Танк гаварыў пра яе гісторыю і паданні, яе маляўнічыя краявіды,
стагоддзі працы, мар і спадзяванняў, пра яе шчыры сумленны народ, яе
спеўную мілагучную мову. Усё гэта паэту не аднойчы даводзілася
абараняць.
Так, адзін з ранніх вершаў «Калі няма на свеце маёй мовы...»
(1931) быў напісаны ў сувязі з выказваннем тагачаснага польскага
міністра асветы, што праз дзесяць год у Польшчы (да верасня 1939 г.
часткай Польшчы з'яўлялася Заходняя Беларусь) нават са свечкамі не
знойдзеце ніводнага беларуса. Такія адносіны да беларускай мовы і яе
носьбіта, народа, былі досыць распаўсюджанай з'явай. Паэт узяў эпіграфам
да верша радок з нейкай рэакцыйнай газеты пачатку 30-х гадоў.
Заяўляючы, што «Няма ніякіх беларусаў і іх мовы», аўтар радка пайшоў
яшчэ далей за міністра пана Скульскага. У творы выявіўся характэрны для
Танка іранічна-ацэначны падыход да з'явы, у ім гучыць не проста
непагадненне, абурэнне, а знішчальны смех: