Қазақ халқының басынан өткен ең қиын-қыстау күндердiң бiрi - ашаршылық жылдары екенi белгiлi. Ашаршылықтың туу салдарының да түрлi себебi болады. Ол көбiне саяси-әлеуметтiк үрдiстерден, табиғаттың қолайсыз ахуалдарынан туындайды екен. Аш жүрудiң де екi түрi бар. Бiрi - ас-сусыз қалу да, екiншiсi - үнемi шала құрсақ болып жүру. Халық үшiн ең қауiптiсi де осы - үнемсiз қалып, ауруға, iндетке, қырғынға ұшырауы. Ал қолдан жасалған аштықтан қырылу ше? Бұл аштықтың қандай түрiне жатады?!
Қазақ қалай қырғынға ұшырады? Қазақтың басынан қаншама нәубет өтті? 31 мамыр - қуғын-сүргін құрбандарын еске алатын күн. Ал биыл алапат аштықтың болғанына 80 жыл толады. Біз сол бір зұлмат кезеңнің ащы шындығын қаншалықты аша алдық?