Құндыз-бұл суда жүзетін жануар.Құндыздың терісі аса бағалы , жылы, мықты ,әрі әдемі болады , және суға да төзімді.Судан шығып сілкінгенде тез құрғайды.Олар көбінесе тұщы суларды мекендейді.Құндыз тазалыққа өте бекем жануар.Судан шыға салып, құрғақ жерге аяқтап жатады да ,үсті-басын тазалайды.Халқымыз ертеректе құндыз терісін бұйым ретінде іліп ,бәйгеге тігіп қыздарының қалың малына да қосқан.Құндыз-ақылды жануар. Олар суды бөгеп, тоғандар жасап өздеріне жылы үй салады.Оның үйінің төбесі судан шығып, ,астыңғы жағы суда тұрады.Құндыз қысқа қорек жинайды.Құндыздың негізгі қаруы -төрт күрек тістері.Сол тістерімен қоректік ағаштарды кеміріп құлатып бөлшектеп тасиды.Осылай құндыз өзіне қыстық азық-түлік қорын дайындайды.Қыстап шыққан құндыз көктемге салыма осы үйшігінде күшіктейді. Күшіктерінің саны екі, үш тіпті кейде беске дейін, кейде біреу де болады. Күзге қарай бұлар ересейіп, бұл «еңбекқор» аңдар бәрі жабылып бөгеттерін түзеп, үйшіктерін жөндейді, жаңадан каналдар қазады, қыстық азық-түлік қорын әзірлейді