Вобраз Лаўрука ў
апавядання З.Бядулі “На каляды к сыну” упершыню паўстае праз успаміны яго маці.
Старэнькая бабуля Тэкля засталася адна на сталым веку, і адзіная пацеха яе
сэрца – успамін пра сына, які з’ехаў у горад. Яна сядзіць каля старой сваёй
хаткі і думае пра яго, спрытнага і прывабнага хлопца. Такім і мы бачым Лаўрука –
падлеткам, здатным да вучобы. Ягоныя здольнасці заўважыў пан і дапамог хлопчыку
атрымаць адукацыю, паехаць у горад і зрабіцца там паважаным чалавекам.
Не гледзячы на
тое, што жыццё ў Лаўрука склалася добра, ён у апавяданні – адмоўны персанаж. Вобраз
ягоны выклікае прыкрасць. Толькі маці ягоная ганарыцца ім, бо матуліна сэрца не
заўважае нічога, любоў ягоная бязмежная. Аднак, праўду пра свайго сына казаў
яшчэ бацька, пакойны Цыпрук. Ён заўважыў, што сын заганарыўся і цураецца сваіх
простых, вясковых бацькоў.
З самім Лаўруком
чытач сустракаецца ўжо напрыканцы апавядання. Маці не вытрывала адзіноты ў
сваёй хатцы і вырашыла выправіцца на Каляды да свайго сына. Мы бачым, як ідзе
яна праз лес, ночыць у незнаёмай вёсцы, як чакае яна сустрэчы і распавядае
ўсім, які добры ў яе сын. Яна марыць, як выпрастае ногі, пагрэецца, пабачыць
роднага сыночка. Але мы ўжо разумеем, што спадзевы старой не спраўдзяцца. Аўтар
паказвае нам, што маці не ведае нават, дзе жыве яе сынок, ці ёсць у яго дзеці.
Ні воднага пісьма не напісаў адзіны сын да сваёй маці за доўгія гады.
Наступае момант
доўгачаканай сустрэчы. І тут мы бачым Лаўрука – паніча “у чорным сурдуце”. Ён
пазнаў яе, але засаромеўся. Бразнуў дзвярыма і нават не абняў Тэклю. Ягонай
любові да роднай маткі хапіла толькі, каб перадаць ёй са служкай некалькі
трохрублёвых купюраў. Сэрца Лаўручка ачарсцвела. Ён паўстае перад намі выпеставаным
улюбёным сыночкам, які адмовіўся ад бацькоў дзеля фанабэрыстасці. Засаромеўся
свайго паходжання, бо “выбіўся ў людзі”.
З.Бядуля
супроцьпастаўляе ягонае дзіцячае імя “Лаўручок” афіцыйнаму “Лаўрэнцій
Кіпрыянавіч”, як называюць яго ў канторы. Такім чынам, падкрэслівае, што
вобраз, які пестуе ў сваім сэрцы Тэкля, ужо даўным даўно перастаў адпавядаць
ганароваму чыноўніку, у якога пераўтварыўся яе сын.