У
творы Міколы Гусоўскага "Песня пра зубра" паэтычная задума выйшла
далёка за межы палявання. Важнымі тэмамі паэмы з'яўляюцца апісанне
грамадскапалітычнага жыцця сучаснай аўтару пары і ранейшага часу, а
таксама ўслаўленне асобы князя Вітаў-та і яго дзейнасці. Мікола Гусоўскі
ў сваім творы ідэалізуе вобраз Вітаўта, услаўляе князя як мудрага і
дальнабачнага палітыка: Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы Росквітам
княства Літоўскага, нашага краю, I называюць той век залатым... Міжволі
ўзнікае пытанне: чаму Мікола Гусоўскі ў сваіх пошуках ідэальнага
кіраўніка звяртаецца да міну-лых часоў? Магчыма таму, што ён не мог
знайсці такі прыклад сяррд сваіх сучаснікаў.Вобраз Вітаўта намаляваны
аўтарам з надзвычайным захапленнем і любоўю. Іменна ў гэтым уладары
Гусоўскі ўбачыў увасабленне вайсковай магутнасці і дзяржаўнай велічы
княства Літоўскага. Князь Вітаўт паказаны ў паэме ў сваім паўсядзённым
жыцці. У той час вельмі часта здаралася, што болынае княства
падпа-радкоўвала сабе меншае. Побач жа з Вялікім княствам Літоўскім
знаходзіліся такія магутныя дзяржавы, як Маскоўскае княства, Польскае
каралеўства, якія не былі супраць таго, каб крыху пашырыць свае межы. А
часам яшчз і манголататары рабілі набегі. Пры такіх абставінах князь і
яго дружына павінны былі быць "сцяной", за якой хаваліся ў час небяспекі
жыхары княства. Разумеючы гэта, Вітаўт старанна рыхтаваў ваю дружыну і
княства да будучых войнаў: Сам гартаваны, як меч на кавалдзе паходнай,
Вітаўт і знаць не хацеў сабе большага шчасця, Чым гартаваныя ў бітвах
бясстрашныя раці.Князь не звяртаў ніякай увагі на паходжанне сваіх
юінаў. Для яго галоўным была доблесць кожнага дружынніка:Ох, не любіў
баязліўцаў і лестаў з магнатаў!
Будзь ты магнатам, але калі дрэйфіш у справе, Лёс незайздросны ў такога - пагарда дружыны.
Таксама
Вітаўт быў чулым, справядлівым, патрабавальным і жорсткім у адносінах
да злачынцаў, хабарнікаў. Усе гэтыя якасці неабходны ўладару, бо інакш
просты чалавек не будзе бачыць мяжу паміж добрым і дрэнным. Так,
разумеючы, якое яго чакае пакаранне, разумны ніколі не пераступіць
закон. Аб вышэйадзна-чаных якасцях князя Вітаўта Мікола Гусоўскі
піша:Строга і крута судзіў, і пры тым - справядліва... Прагнасць
нажыцца пад шыльдаю варты закона, Сквапнасць - загрэбці кавалак у
бліжняга зрота - Ён тыранічнымі сродкамі так пратараніў, Што на еякі
нават завад іх выееўся ў княстве. Кім бы і чым бы ні быў ён пры іншых
заслугах, Нават за гэта адно я пяю яму славу.У сваёй "Песні пра зубра"
Мікола Гусоўскі параўноўвае магутнасць зубра і веліч асобы князя
Вітаўта. Аўтар адносіцца да знакамітага ўладара княства Літоў-скага з
відавочнай сімпатыяй і вялікай пашанай.